Start
10.03.2004

10.03.2004

Protokół
z posiedzenia Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa
odbytego w dniu 10 marca 2004 roku w Akademii Rolniczej w Krakowie

Osoby uczestnicz±ce w posiedzeniu - wg zał±czonej listy obecno¶ci.

Program spotkania:
1. "Patologie w ¶rodowisku akademickim"
1.1 Zagrożenie narkomani± w ¶rodowisku studenckim - referuje mgr Andrzej SKOWROŃSKI, Komendant Miejski Policji w Krakowie.
2.1 Problemy alkoholizmu i narkomanii w Krakowie, z uwzględnieniem ¶rodowiska akademickiego - referuje prof. dr hab. Janusz PACH, Pełnomocnik Rektora UJ ds. Klinicznych.
3.1 Sekty - mit, czy rzeczywisto¶ć. Referuje mgr Józef ROSTWOROWSKI, Dyrektor Wydz. Kadr i Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli MKO, Wolontariusz Dominikańskiego Centrum o Nowych Ruchach Religijnych i Sektach.
2. Sprawy bież±ce, wolne wnioski.

Uczestników posiedzenia - w tym szczególnie zaproszonych pp. Prelegentów, dziękuj±c Im równocze¶nie za przygotowanie materiałów i wyst±pień - powitał prof. dr hab. Franciszek Ziejka, Przewodnicz±cy KR. Oddaj±c tradycyjnie głos Gospodarzowi, prof. dr hab. Zbigniewowi ¶lipkowi, Rektorowi Akademii Rolniczej - Przewodnicz±cy KR podziękował Mu za zorganizowanie posiedzenia Kolegium Rektorów w tej Uczelni, oraz go¶cinę.
P. Rektor Z. ¶lipek przedstawił pokrótce informacje dotycz±ce Akademii Rolniczej. AR liczy 7 Wydziałów; wszystkie one posiadaj± pełne uprawnienia akademickie i prowadz± 12 kierunków studiów. Istnieje także jedno Studium Międzywydziałowe z zakresu biotechnologii. Na Uczelni studiuje ogółem ponad 11.000 młodzieży, przy zatrudnieniu ok. 1.400 pracowników, z których połowa - to nauczyciele akademiccy.
Przewodnicz±cy KR przypomniał, że podjęcie omawianej dzisiaj problematyki wynika z wagi problemu i potrzeby rozeznania rozmiaru zagrożeń w ¶rodowisku akademickim Krakowa, w którym studiuje ponad 150.000 młodzieży, oraz regionie małopolskim, w którym naukę pobiera kilkadziesi±t tysięcy studentów.
Przed dwoma laty pojawiła się inicjatywa, która zaowocowała podpisaniem porozumienia między Komend± Policji a uczelniami nt. ¶cigania dealerów narkotykowych w domach studenckich. Ważne jest nie tylko poznanie przyczyn szerz±cych się patologii, ale znalezienie skutecznych ¶rodków zaradczych. Patologie w skali kraju ustawicznie się rozszerzaj±, przybieraj±c różne formy.

Ad. 1 Patologie w ¶rodowisku akademickim

Temat pierwszy: Zagrożenie przestępczo¶ci± narkotykow± na terenie Miasta Krakowa (materiały informacyjne w zał±czeniu), przedstawił mgr Andrzej Skowroński, Komendant Miejski Policji w Krakowie., informuj±c m.in., że:

Zjawisko narkomanii jest coraz bardziej niepokoj±cym problemem społecznym w Polsce. Dotyczy wszystkich grup społecznych, bez względu na region, wiek, wykształcenie i status finansowy. Natomiast jego rozmiary s± już zróżnicowane i zależne od wielko¶ci aglomeracji (największe w dużych miastach z napływow± młodzież±). Niezależnie od ogólnych skutków społecznych, wzrasta liczba ofiar zdrowotnych i ¶miertelnych narkomanii, powiększa się zagrożenie obywateli przestępczo¶ci± kryminaln±, zwłaszcza zwi±zan± z narkotykami.
Dynamiczny rozwój problemu nast±pił szczególnie w ostatnich latach a zjawisko przybiera coraz groĽniejsze formy. Obniża się wiek narkomanów, zwiększa się ilo¶ć eksperymentów z narkotykami i przybywa osób przyznaj±cych się do okazjonalnego ich używania. Niepokoj±co ro¶nie liczba bior±cych silne ¶rodki odurzaj±ce i psychotropowe, a co za tym idzie, przybywa osób uzależnionych.
Polski rynek narkotykowy nie różni się obecnie od rynku zachodnioeuropejskiego. Oferta handlowa ¶rodków psychoaktywnych jest równie bogata i urozmaicona. W ¶rodowisku uzależnionych zdecydowanie dominuje tzw. polska heroina (mętny brunatny płyn wytwa-rzany ze słomy makowej).
Do podstawowych i najbardziej rozpowszechnionych należ± jednak marihuana i haszysz.
W użyciu nadal występuj± barbiturany oraz leki uspokajaj±ce i nasenne.
Popularno¶ci± ciesz± się mocne halucynogeny - jak LSD a także grzybki i bieluń.
Z różnym nasileniem występuje popyt na uniwersaln± w użyciu odmianę heroiny pn. brown sugar, a sukcesywnie wzrasta na kokainę i crack (mocna odmiana kokainy w postaci kryształków), których posiadanie jest w dobrym tonie u młodych osób z kręgów o wyższym statusie finansowym. Ze względu na towarzysko-imprezowy charakter, zdecydowanie naj-modniejszymi narkotykami s±: amfetamina i ecstasy. Dystrybucja odbywa się w: szkołach, uczelniach, pubach - klubach, dyskotekach, a także na ulicach w nieformalnie przyjętych miejscach. Na terenie szkół rozprowadzaj±cymi s± najczę¶ciej uczniowie i absolwenci, natomiast lokale rozrywkowe zostały opanowane przeważnie przez dealerów powi±zanych z grupami przestępczymi. Głównymi odbiorcami s± osoby w przedziale wiekowym 15 - 25 lat.
Innym niepokoj±cym problemem jest odurzanie się przez coraz młodsze osoby oparami tzw. inhalantów, czy też zjawisko eksperymentowania różnych mieszanek na bazie ¶rodków farmakologicznych (np. leków przeciwbólowych z napojami energetyzuj±cymi).
Kraków jest szczególnie narażony na obrót i używanie ¶rodków psychoaktywnych, co wi±że się ze specyfik± wielkomiejskiej aglomeracji (duża ilo¶ć lokali rozrywkowych, szkół - internatów i domów studenckich, młodzież napływowa, miejsce rezydowania gangów i różnych grup przestępczych). Do używania narkotyków dochodzi zwykle w lokalach rozrywkowych, mieszkaniach, domach studenckich. Faktyczny stan zagrożenia narkomani± na terenie Krakowa jest trudny do okre¶lenia: statystyki policyjne odnotowuj± tylko te osoby, które popełniły przestępstwa okre¶lone w Ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, lub dopu¶ciły się innych czynów zabronionych w stanie po użyciu ¶rodków psychoaktywnych, natomiast statystyki służby zdrowia odzwierciedlaj± osoby zgłaszaj±ce się do leczenia stacjonarnego. Wiadomo tylko, że wskaĽniki ilo¶ciowe wykazuj± ogóln± tendencję wzrostow±. Tak± tezę odzwierciedla chociażby sam fakt wzrostu w skali kraju ogólnej liczby udowodnionych czynów naruszaj±cych przytoczon± Ustawę: 2001 r. - 29.230, 2002 r. - 36.178, 2003 r. - 47.605. Zatem na przestrzeni analizowanego okresu - wzrost o 142, 3 %. W Krakowie powyższy wskaĽnik przedstawia się następuj±co: 2000 r. - 370, 2001 r. - 339, 2003 r. - 577. Na przestrzeni analizowanego okresu nast±pił zatem wzrost o 55,9 %. Należy pamiętać, że istnieje jeszcze ciemna liczba, kryj±ca faktyczna ilo¶ć popełnionych przestępstw w tej kategorii.
W wielu ¶rodowiskach młodzieżowych panuje moda lansuj±ca narkotyk, jako sposób na spędzenie wolnego czasu, dobr± zabawę, możliwo¶ć łatwiejszego nawi±zywania kontaktów. Młodzi ludzie - niestety - zbyt póĽno u¶wiadamiaj± sobie, że moda na odlot, to ¶miertelna pułapka zastawiona przez bezwzględnych dealerów.
W aktywnym zwalczaniu przestępczo¶ci narkotykowej chodzi o dotarcie do producentów i grup rozprowadzaj±cych narkotyki, za¶ ¶rodowisko to jest bardzo hermetyczne.
Narkomania jest zwi±zana z niezwykle dochodowym narkobiznesem o zasięgu międzynaro-dowym. Polska jest zarówno producentem niektórych narkotyków (np. zajmuje trzecie miejsce w ¶wiecie pod względem wytwarzania amfetaminy, uważanej za produkt najwyższej jako¶ci), jak i tranzytowym - na rynek zachodni i skandynawski. Również udział obywateli polskich w przemycie narkotyków poza granicami kraju staje się coraz częstszy.
Istniej±ce międzynarodowe normy prawne w postaci konwencji Narodów Zjednoczonych jak i krajowe unormowania, a w szczególno¶ci Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii zobowi±zuj± Policję do ujawniania i zwalczania wszelkich przestępstw narkotykowych. Zgodnie z aktualnie obowi±zuj±cymi przepisami, posiadanie na terenie Polski choćby najmniejszej ilo¶ci (skręta, tabletki) ¶rodka psychoaktywnego lub jego prekursora jest zabronione pod groĽb± kary. Działalno¶ć przestępcza narkotykowa jest bardzo specyficzna. Cechuje ja wspomniana już hermetyczno¶ć ¶rodowiska, wysoki stopień brutalizacji postępowania w szeregach funkcjonuj±cych struktur, a nowoczesne formy komunikacji i przeprowadzania transakcji (telefonia komórkowa, internet) - niestety - utrudniaj± rozpoznanie zjawiska.
Komenda miejska Policji w Krakowie, m.in. w ramach Programu Poprawy Bezpieczeństwa dla M. Krakowa BEZPIECZNY KRAKÓW oraz porozumień zawartych z rektorami uczelni krakowskich, prowadzi przedsięwzięcia zmierzaj±ce do ograniczenia zjawiska omawianej przestępczo¶ci. W wyniku dotychczasowych działań na terenie Miasta w latach 2000-2003: zatrzymano 720 osób podejrzanych o dokonanie przestępstw narkotykowych, zabezpieczono okre¶lone ilo¶ci ¶rodków psychoaktywnych w postaci: amfetaminy, marihuany, haszyszu, kokainy, efedryny, "polskiej heroiny", metadonu, ecstase, krzewów konopi, LSD, morfiny, oraz zlikwidowano 6 wytwórni "polskiej heroiny". W ¶rodowisku studenckim Policja zabezpieczyła cannabinole: marihuanę, susz ro¶linny, haszysz i konopie indyjskie. Zatrzymała także - na terenie domów studenckich - 8 studentów podejrzanych o dokonanie przestępstw narkotykowych. Mimo, że w ¶rodowisku studenckim pozostaje w znacznym obiegu amfe-tamina - nie udało się tego faktu ujawnić.
Istotnym zjawiskiem s± próby przenikania do ¶rodowiska studenckiego zorganizowanych grup przestępczych trudni±cych się obrotem narkotyków. Schemat tego procederu jest prosty: typowani s± studenci - mieszkańcy domów studenckich, którzy nie wzbudzaj± podejrzeń. Otrzymuj± do rozprowadzenia narkotyki, przyjmuj±c stosown± zapłatę. Tym samym staj± się uzależnieni od grupy przestępczej, bowiem z tej drogi trudno się wycofać (w obawie przed represjami ze strony grupy, takimi, jak: ciężkie pobicia, okale-czenia, zabójstwa). W takich okoliczno¶ciach powstaje hermetyczno¶ć ¶rodowiska, utrudniaj±ca szybk± reakcje organów ¶cigania.

Symptomy ¶wiadcz±ce o narkotyzowaniu się:

nagle pojawiaj±ce się i nieuzasadnione niepowodzenia w nauce,
hu¶tawka nastrojów, wzmożona aktywno¶ć ( euforia ), póĽniej zmęczenie,
odst±pienie od dotychczasowych zainteresowań,
powroty do domu w stanie typowym dla upojenia alkoholowego (niewyraĽna bełkot-liwa mowa, "szklane wodniste" oczy), ¶wiatłowstręt, zaczerwienienie i obrzęk powiek, w±skie lub nazbyt rozszerzone Ľrenice, brak reakcji Ľrenic na ¶wiatło,
agresywne zachowania lub nagłe wybuchy paniki i lęku, utrata lub wzrost łaknienia i nagły spadek wagi ciała,
przesiadywanie w swoim pokoju, izolowanie się od reszty domowników, niechęć do rozmów,
pro¶by o pieni±dze, ich podkradanie, wynoszenie warto¶ciowych rzeczy, zbyt póĽne powroty do domu, spędzanie nocy poza domem,
częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i od¶wieżaczy powietrza,
tajemnicze krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyj¶cia z domu,
posiadanie substancji przypominaj±cych narkotyki (tabletki, pastylki, proszek, suszona trawa),
specyficzne akcesoria (małe torebki foliowe, słomki, rurki, fajki, opakowania po lekarstwach).

Na zakończenie wyst±pienia, p. Komendant Skowroński zwrócił się przede wszyst-kim do Przewodnicz±cego PSSUK z zapewnieniem, że Policja jest gotowa na każdy otrzymany sygnał dot. narkomanii w¶ród studentów, jak również poprowadzenia wykładów dla młodzieży pierwszego roku - najbardziej zagrożonej i nie¶wiadomej - czyha-j±cych na ni± niebezpieczeństw. Nawi±zał także do porozumienia zawartego z P. Rektorem nt. ogólnej poprawy bezpieczeństwa w Miasteczku Studenckim.
Przewodnicz±cy KR podziękował Panu Komendantowi za przygotowanie opracowania i zreferowanie tematu stanowi±cego ważny punkt wyj¶cia do dyskusji.

Ad. 1.2 Następnie głos zabrał prof. dr hab. Janusz Pach, Pełnomocnik Rektora UJ ds. klinicznych CM i przedstawił temat: Problemy alkoholizmu i narkomanii w Krakowie, z uwzględnieniem ¶rodowiska akademickiego.
Referuj±c powyższe zagadnienia, p. Profesor Pach m.in. zwrócił uwagę na:

Specyfikę naszego kraju, w którym Ministerstwo Zdrowia w ogóle nie zajmuje się jedn± z największych plag, jakimi s± uzależnienia, w kraju, gdzie uzależnieniami zajmuj± się się dwa o¶rodki kosztów, "gdyż to jest wygodne". S± to: Państwowa Agencja Rozwi±zywania Problemów Alkoholowych i Krajowe Biuro do spraw Narkomanii. Wła¶ciwie - nikt nad ich działalno¶ci± nie sprawuje żadnej czynno¶ci koordynuj±cej;
Toksykologia zajmuje się badaniem wpływu trucizn na organizmy żywe, na systemy biologiczne, ale także problemami socjalno-ekonomicznymi i s±dowo-prawnymi, zwi±za-nymi z ich oddziaływaniem.
Już ponad 18.000 lat temu ludzie wykorzystywali substancje ro¶linne w okre¶lonych celach. Egipcjanie np. rekomendowali opium, jako ¶rodek do pacyfikowania dzieci. Prawdziw± jego renomę zapewnił mu p. Thomas Sydenham, który wynalazł laudanum, (1924-89), jako kompozycję wła¶nie opium, szafranu i goĽdzików korzennych. Damy cierpi±ce na migreny, zażywaj±c laudanum - stawały się trwale uzależnione ("ćpunki").
W Krakowie - pierwszy wykład nt. toksykologii wygłosił Profesor UJ, Józef Markowski, przedstawiaj±c te problemy w sposób niezwykle nowoczesny.
" Każda forma uzależnienia jest szkodliwa, niezależnie od tego, czy narkotykiem jest alkohol, morfina, czy idea" .
Narkotyk jest pojęciem medyczno-legislacyjnym, lekarze używaj± terminologii substancje psychoaktywne, czyli oddziałuj±ce na o¶rodkowy układ nerwowy psycho-stymuluj±co lub psychodepresyjnie.
Zgodnie z wytycznymi ¶wiatowej Organizacji Zdrowia osob± uzależnion± jest ta, która spełnia przynajmniej trzy spo¶ród warunkó: przyjmowanie danej substancji musi trwać dłużej i w większych dawkach, niż to zamierzano; odczuwa głód narkotyczny, lub bezskutecznie próbuje przerwać proceder; po¶więca większo¶ć czasu na zdobywanie i przyjmowanie substancji psychoaktywnej; przyjmuje substancję - mimo negatywnego wpływu na życie społeczne i - aby w czasie uzyskać tę sam± przyjemno¶ć i to samo doznanie - musi dawki zwiększać, a w momencie nagłego zaprzestania podawania pojawia się "zespół odstawie-niowy", niezwykle przykry, dlatego osoba taka musi ponownie zażyć substancję.
Z czego wynikaj± uzależnienia ? Każdy człowiek lubi być nagradzany: układ nagrody znajduje się w mózgu i jest zwi±zany z okre¶lonym neurotransmiterem - dopamin±. Uzależnienie jest w znacznym stopniu uwarunkowane od potrzeby tej nagrody (ciekawa hipoteza allostazy). Jest to uwarunkowane genetycznie. Przez substancje psychostymuluj±ce - takie, jak np. kokaina, amfetamina itp., indukowane s± odpowiednie geny.
Pewne sprawy edukacyjne w omawianych kwestiach stanowi± od podstaw nieporozumienie.
Mak stanowi substancję wyj¶ciow± do produkcji narkotyku. "Polska heroina" w formie kompotu była wytwarzana z suszu makowego.
Dzi¶ narkomani, to często osoby b. aktywne zawodowo, o odpowiednim statusie. Dlatego nie będ± brać zastrzyków (niebezpieczeństwo zakażenia) a brown sugar .
Amfetaminę zastosowano po raz pierwszy w czasie wojny domowej w Hiszpanii - "dla wła¶ciwego ducha bojowego". Olbrzymie jej zapasy dostały się na wolny rynek z magazynów Japonii. Amfetamina "stawia na nogi i pozwoli b. długo wykonywać ludziom jakie¶ czynno¶ci". Ten narkotyk można zauważyć, obserwuj±c zmianę osobowo¶ci i zachowań przyjmuj±cych go osób.
Przemilcza się fakt, że dziecko urodzone z kobiety uzależnionej - jeżeli nie jest ona leczona w czasie ci±ży - będzie bardzo ciężko uzależnione.
Specyficzne jest działanie innego narkotyku - ecstase. Oprócz działania niezwykle pobu-dzaj±cego, wykazuje ona także działanie psychodeliczne.
B. niebezpieczna w działaniu jest marihuana - ro¶lina rozdzielnopłciowa, do 3-go miesi±ca niemożliwa do zidentyfikowania, czy stanowi osobnik męski, czy żeński. Hodowcy usuwaj± potem osobniki męskie, gdyż żeńskie s± silniejsze, daj± "lepsze" efekty.
Przed wojn± zawód kupca wi±zał się z gwarancj± godno¶ci, uczciwo¶ci: dzi¶ bezwzględni dealerzy, dla wzmocnienia efektu odlotu posypuj± pozornie łagodn± marihuanę, np. opium, b±dĽ spryskuj± eterem, o czym nabywcy nie wiedz±: często w efekcie dochodzi do ich zgonów. Obrazowo - człowiek po zażyciu marichuany posiada pomarańczowe białkówki oczu i b. charakterystyczny zapach oddechu.
Najbardziej niebezpieczn± - w tym dla otoczenia - staje się osoba pozostaj±ca pod wpływem marihuany - za kierownic± samochodu. Jej złudzenia czasoprzestrzenne powoduj± des-trukcję wła¶ciwego os±du szybko¶ci i odległo¶ci St±d tyle wypadków ¶miertelnych - po powrotach z dyskotek. Policja nie wykryje obecno¶ci narkotyku w organizmie kierowcy na podstawie oddechu - on jeden nie pije alkoholu, więc "wypadek jest zbiegiem okoliczno¶ci" - po czym taki kierowca bywa bezkarny.
Pierwsza cocakola - była to coca i kofeina. Używano j± jako ¶rodek przeciwko bólowi głowy i pobudzaj±cy. Dzi¶ posiada już inny skład.
W okresie: 1997-2002 liczba ludzi zatrutych, leczonych w Klinice Toksykologicznej - od r. 2000 utrzymuje się na tym samym poziomie. Natomiast liczba osób zatrutych uzależnionych wzrosła z 945 w r. 1997, do ponad 2 200 w r. 2002. Przekrój zawodowy: emeryci, renci¶ci i studenci stanowi± 15 % w tej strukturze. W przeliczeniu na 10 000 mieszkańców: liczba zatrutych etanolem stale ro¶nie, natomiast liczba zatruć w uzależnieniu z 12,8 % wzrosła do 29,3 %.
Poniżej 15-go roku życia jest stosunkowo niewiele zatruć osób uzależnionych od alkoholu. W grupie "studenckiej" liczba zatruć alkoholem wykazuje tendencję zniżkow±, pij± oni "kulturalniej" (spadek z 13,3% do 9,5 %). Natomiast w przypadku zatruć narkotykami : inicjacja zachodzi od 10-go roku życia, doj¶cie do uzależnienia trwa 3-4 miesi±ce. Przygodne zażycie narkotyku nie doprowadza do b. poważnego rozstroju zdrowia. W strukturze zatruć - 60% stanowi amfetamina i jej substraty.
Osobn± pozycję stanowi± rosn±ce wszędzie dzwony anielskie, czyli bieluń - dzieńdzierzawa - tzw. narkotyk dla ubogich i dzieci. Cztery ziarenka doprowadzaj± do stanu, że człowiek po zażyciu jest: " gor±cy - jak piec, suchy - jak pieprz, czerwony - jak burak, ¶lepy - jak nietoperz i pobudzony - jak tygrys w klatce". Takie dzieci spotyka się w szkole na lekcjach - a nauczyciele, edukowani, tylko, że: "mózg rozpuszcza się w alkoholu, a alkohol w mózgu" - nie zwracaj± uwagi na wygl±d i zachowania dzieci po zażyciu takiego narkotyku.
Badanie toksykologiczne pod k±tem używania narkotyków, przeprowadzone w Gdańsku, na populacji 728 studentów, którzy anonimowo wypełniali odpowiednie ankiety wykazało, że: sporadycznie, kontakt z narkotykami miało 82 % studentów, przy czym przeważały kobiety. Grupa druga - częstotliwo¶ć zażywania narkotyków kwalifikuj±ca już do możliwo¶ci uzależnienia - zażywanie od 1 razu w tygodniu, do 1 razu w miesi±cu - to już 31% w¶ród mężczyzn i 15,3 % w¶ród kobiet. Grupa trzecia - uzależnionych, używaj±cych narkotyk codziennie - to 3,9 % mężczyzn i 2,0 % kobiet. W strukturze procentowej - nie mieli kontaktu z narkotykami tylko studenci Seminarium Duchownego, natomiast "przoduj±": Akademia Sztuk Plastycznych, Wyższa Szkoła Morska, AWF , A. Med.
Pan Profesor Pach skierował zapytanie, dlaczego sposób my¶lenia społeczeństwa jest taki, że np. choroby typu cukrzycy s± przez resort zdrowia respektowane, natomiast człowieka uzależnionego - dotkniętego jedn± z najcięższych chorób - skazuje się na pozostawienie samemu sobie !?

Przewodnicz±cy KR podziękował p. Profesorowi Pachowi za b. pouczaj±ce wyst±pienie.

1.3 Następnie Rektor Ziejka poprosił mgr Józefa Rostworowskiego, Dyrektora Wydz. Kadr i Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli MKO, Wolontariusza Dominikańskiego Centrum o Nowych Ruchach Religijnych i Sektach o zreferowanie tematu: Sekty - mit, czy rzeczywisto¶ć (materiały informacyjne - w zał±czeniu).
Pan Dyrektor Rostworowski m.in. zaznaczył, że:

Oprócz tradycyjnych Ko¶ciołów i innych zwi±zków wyznaniowych w ostatnich latach pojawiło się wiele zupełnie nowych i nieznanych wcze¶niej grup religijnych. Zarówno władze Unii europejskiej, jak i znakomita większo¶ć państw tego regionu zwróciły uwagę na powstawanie coraz większej liczby sekt i ruchów religijnych. Wzrost ten wi±że się z narastaj±cym tempem życia, któremu towarzysz±: alienacja, poczucie osamotnienia, a także z postępuj±cym procesem globalizacji, migracjami, zanikaniem podstawowych więzi między-ludzkich, kryzysem rodziny, poszukiwaniem alternatywnych form religii, co ma zwi±zek ze spadkiem wiary w tradycyjnych Ko¶ciołach. Niektóre sekty i nowe ruchy religijne - przez swoje doktryny i działalno¶ć - mog± stanowić niebezpieczeństwo nie tylko dla jednostki, ale i dla państwa.
Do negatywnych skutków działalno¶ci takich grup należ± m.in.: rozpad rodziny, oddalanie się dzieci od rodziców, zaniedbywanie obowi±zków szkolnych poprzez młodzież, przerywanie rozpoczętych studiów, degradacja jednostki, kradzieże, prostytucja, malwersacje finansowe, handel broni±. Najbardziej drastycznym przejawem tej destrukcyjnej działalno¶ci bywaj± zbiorowe samobójstwa , dokonywane na tym tle. W¶ród najbardziej znanych zdarzeń tego typu, na ¶wiecie, można wymienić następuj±ce: w r. 1993 członkowie ukraińskiej sekty Białe Bractwo usiłowali popełnić masowe samobójstwo, w liczbie 700 osób. Procederowi temu zapobiegła policja. W marcu 1995 r. w Japonii - w tokijskim metrze zmarło 13 osób na skutek zatrucia gazem sarinem, a ponad 5000 zostało rannych po terrorystycznym ataku bojówkarzy z sekty Aun - Najwyższa prawda. W marcu 2000 r., w ko¶ciele w Kanungu (Uganda), 500 wyznawców skrajnie chrze¶cijańskiej sekty ugandyjskiej Ruch na rzecz przywrócenia 10 przykazań bożych popełniło zbiorowe samobójstwo. W Polsce dotychczas nie odnotowano samobójstw zbiorowych na tle rytualnym, jednak znane s± przypadki zabójstw, samobójstw, uprowadzeń i innych przestępstw popełnionych w zwi±zku z działalno¶ci± sekt. W sierpniu 1996 r. założyciel bractwa zakonnego Hima Wanti w formie anonimów kierował pogróżki o planie podłożenia i zdetonowania - w dniu 15.08. - w klasztorze na Jasnej Górze ładunków wybuchowych. Także - w formie anonimów - rozesłał wyroki ¶mierci osobom zajmuj±cym się nowymi ruchami religijnymi, sektami - przy czym Dominikańskie Centrum w Krakowie również je otrzymało. W marcu 1999 r., w Rudzie ¶l±skiej, dwóch 19-latków dokonało rytualnego zabójstwa na tle satanistycznym - zabijaj±c 19-letni± dziewczynę i 17-letniego chłopca).
W procesie wychowania i edukacji następuje b. delikatny proces kształtowania sposobu my¶lenia, charakteru, wyrabiania pozytywnych nawyków, postaw i przyzwyczajeń, rozwijania talentów, rozbudzania zainteresowań, budowania osobowo¶ci. Proces ten może być jednak skutecznie wykorzystany do manipulowania młodym człowiekiem, nadużywaj±c jego bezinteresowno¶ć, wiarę , nadzieję i ufno¶ć.
Korzystaj±c z typologii Ks. Andrzeja Zwolińskiego - do lansowanych obecnie, niebez-piecznych modeli wychowania należy zaliczyć:
- model konsumpcyjny propaguj±cy prymat potrzeb nad warto¶ciami "mieć nad być", erotyzmu
- nad miło¶ci±, model wychowania bez wymagań ("m.in. życie na luzie"), co prowadzi do
- ucieczki przed trudami życia, ofiarami, wyrzeczeniami, model oparty na antywarto¶ciach,
- eliminuj±cy sferę warto¶ci (np. wył±czenie z systemu wychowawczego warto¶ci narodowych,
- patriotycznych, wyzwalania postaw agresji wobec chrze¶cijaństwa - jak w New Age, niena-
- wi¶ci wobec Boga i religii - jak w przypadku satanizmu).
Nast±pił poważny upadek autorytetów, deprecjacja warto¶ci powszechnie uznanych i wyznawanych. Zwraca na ten fakt uwagę Papieska Rada Kultury, w chrze¶cijańskiej refleksji nt. New Age. M±dro¶ć starszych pokoleń została nagle pozbawiona znaczenia i szacunku, a przekonanie o mocy nauki rozwiało się. Tak więc Ko¶ciół musiał stawić czoła poważnemu załamaniu w przekazywaniu wiary młodszemu pokoleniu, powszechnej utracie wiary w to, co poprzednio stanowiło filary ¶wiadomo¶ci i społecznej spójno¶ci. Poważnym problemem jednostek i o¶rodków edukacyjnych jest lansowanie w¶ród młodych dewizy życiowej rób, co chcesz, w której nie ma miejsca na trud, wysiłek, pracę, konsekwencje, d±żenie do doskonało¶ci. Wierno¶ć tej dewizie stanowi ¶mierteln± pułapkę dla młodych : jest to wolno¶ć, która szybko prowadzi do niewoli.

Raport o niektórych zjawiskach zwi±zanych z działalno¶ci± sekt w Polsce ( MSWiA, 2000 r.) definiuje sekty następuj±co: Za sektę można uznać każd± grupę, która posiada silnie rozwinięt± strukturę władzy, jednocze¶nie charakteryzuje się znaczn± rozbieżno¶ci± celów deklarowanych i realizowanych oraz ukrywaniem norm w sposób istotny reguluj±cych życie członków, która narusza podstawowe prawa człowieka i zasady współżycia społecz-nego, a jej wpływ na członków, sympatyków, rodziny i społeczeństwo ma charakter destrukcyjny.
Jednostkę pozbawia się życia prywatnego, stosuje się przymus fizyczny i psychiczny (chociaż sekta potrafi tak oddziaływać na członka, że jest przekonany, iż to on sam dokonuje wyboru). Kontrola psychiczna sekty skutkuje tym, że człowiek porzuca szkołę, studia, pracę, wygasaj± zainteresowania, następuje izolacja od dotychczasowego ¶rodowiska, odmowa leczenia konwencjonalnego, zmiana w ubiorze, odżywianiu się, ograniczanie godzin snu, radykalne zmiany zachowań, my¶lenia. Struktura oddziaływania psychomanipulacji przebiega od najwyższego punktu - czyli od guru - w dół struktury grupy. Mistrz posiada najwyższ± władzę: każde podważanie praw wyjawianych przez guru jest zabronione. Kontestatorów zmusza się do skruchy, sekta ma charakter totalitarny, choć na zewn±trz może stwarzać pozory demokracji. Usunięcie mistrza jest niemożliwe. Przeważnie guru ma "boskie" przymioty , co sprawia, że jest autorytetem nie do podważenia w każdej dziedzinie życia sekty. Nakłada nowe postrzeganie rzeczywisto¶ci.
Sekty s± nieuczciwe wobec człowieka: cele prezentowane w wypowiedziach, dokumentach, broszurach propagandowych, czy w czasie rekrutacji nowych członków rozmijaj± się z prawd± i inaczej wygl±daj± w praktyce (rozbieżno¶ć między celami realizowanymi a deklarowanymi). Aby pozyskać więcej członków, sekty sprytnie wykorzystuj± różnego rodzaju braki w społeczeństwie, rodzinie, człowieku. Działaj± poprzez koncerty, akcje charytatywne, objawienia religijne, "szczę¶liw± rodzinę", darmowe kursy językowe, uzdrowicielstwo, ekologię. Kamuflaż grupy sprawia, że człowiek ma mylne o niej wyobrażenie. Sekta przedstawia się jako organizacja braterstwa, miło¶ci, pokoju, zachęca do życia we wspólnocie, do przeciwdziałania izolacji, samotno¶ci, "odzyskania sensu życia". Dochodzi jednak do momentu, ze adept dowiaduje się, jakie s± rzeczywiste cele grupy. Subtelna psychomanipulacja poszła jednak już tak daleko, że jednostka nie ma ¶wiadomo¶ci zmiany własnego ¶wiatopogl±du . Wewn±trz sekty kryje się tragedia manipulowanych przez ni± ludzi. Sekta - stosuj±c podwójny cel wobec adepta, daje mu złudn± nadzieję. Człowiek staje się narzędziem, które realizuje cele grupy pod pozorem rozwoju osobowego.
Ukrywanie faktycznych norm grupowych, czyli wzorców zachowań akcepto-wanych i nieakceptowanych w grupie: pocz±tkowo grupa wychodzi naprzeciw oczekiwaniom kandydata. W miarę upływu czasu i uzależnienia - stawia się większe wymagania. Uzależnienie istnieje na dwóch płaszczyznach: psychicznej i emocjonalnej oraz fizycznej, gdy osoba przekazała grupie cały maj±tek, zerwała kontakty z rodzin±, miejscem pracy i zamieszkania. Następuje stopniowe przecięcie więzów z przeszło¶ci±. Niektóre sekty wprowadzaj± własny, niezrozumiały powszechnie język, strój, tatuaż.
Psychomanipulacja a sekty: Psychomanipulacja to zespół technik zniewalaj±cych człowieka za pomoc± kontroli umysłu. Stosuje się je dla realizacji interesów jednostki lub grupy kosztem dobra innych osób.
Psychomanipulacja (forma) + totalno¶ć (tre¶ć) = sekta (skutek - uzależnienie i destrukcja człowieczeństwa).
Głęboka psychomanipulacja - w celu wytworzenia trwałych osobowych relacji zniewalaj±cych, z charakterystycznym dla niej pasożytowaniem na dobru i godno¶ci osób, decyduje o sekciarskim charakterze grupy. Dotyczy życiowo doniosłej decyzji: jej celem jest totalno¶ć zaangażowania członka grupy (po¶więcenie rodziny, kariery, prywatnego życia). Poł±czenie mechanizmów manipulacyjnych z totalnym charakterem grupy jest szczególnie niebezpieczne - i ono wła¶nie cechuje sekty.
Ze względu na złożony charakter sekty, jak również fakt, że jej aktywno¶ć ukierunkowana jest na niemal wszystkie sfery życia społecznego, należy mieć ¶wiadomo¶ć, że podejmowane działania nie s± w pełni wystarczaj±ce w zakresie przeciwdziałania całemu spectrum zagrożeń ze strony sekt. Jedn± z pierwszoplanowych czynno¶ci, koniecznych do podjęcia w najbliższym czasie - jest obiektywna i wnikliwa analiza rzeczywistego stanu zagrożeń ze strony nowych ruchów religijnych czy sekt - na terenie szkół i w¶ród młodzieży.
Profilaktyka: dotychczasowa analiza sytuacji prowadzi do wniosku, iż możliwe s± jako najskuteczniejsze i konieczne działania organów państwa w zakresie przeciwdziałania zagro-żeniom ze strony sekt. Można tu wymienić:

ponowne powołanie i wł±czenie do składu Międzyresortowego Zespołu do Spraw Nowych Ruchów Religijnych przedstawicieli Komendy Głównej Policji, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Pracy, Pełnomocnika Rz±du do Spraw Rodziny oraz Głównego Urzędu Ceł,
¶cisł± współpracę z o¶rodkami naukowymi oraz organizacjami pozarz±dowymi zajmuj±cymi się sektami,
skuteczniejsze i bardziej zdecydowane wykorzystywanie obecnych instrumentów prawnych do zwalczania nielegalnej działalno¶ci sekt,
wyposażenie sędziów, prokuratorów i policjantów w wiedze umożliwiaj±ca im skuteczne zwalczanie patologii w sektach,
podjęcie działań kontrolnych w zakresie przestrzegania przez osoby prawne reprezentuj±ce sekty oraz ich przywódców w szczególno¶ci przepisów podatkowych, celnych, o¶wiatowych.
Ponadto za konieczne należy uznać: opracowanie programu spójnej polityki państwa w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom ze strony sekt, wła¶ciw± i ¶cisł± koordynacje działań organów państwa, również we współpracy z samorz±dami lokalnymi, organizacjami poza-rz±dowymi oraz placówkami naukowymi, wreszcie podjęcie intensywnych działań w tym zakresie na poziomie międzynarodowym w ramach instytucji europejskich, oraz w ramach porozumień z rz±dami innych państw, w szczególno¶ci tych, które posiadaj± zorganizowane struktury działaj±ce w przedmiotowym zakresie, takimi, jak: Francja, Belgia i Austria.
W kraju ważne jest prowadzenie tzw. terapii wyj¶cia i uznanie przez organy zdrowia syndromu sekty - za jeden z wymagaj±cych leczenia skutków uczestnictwa w sekcie.

Przewodnicz±cy KR okre¶lił informacje o sektach jako ważne i interesuj±ce i dziękuj±c p. mgr Rostworowskiemu za ich przedstawienie skierował zapytanie dot. działania sekt ¶ci¶le w ¶rodowisku studenckim Krakowa. Chodzi o rozmiar tego groĽnego zjawiska.
P. mgr Rostworowski poinformował, że do Dominikańskiego Centrum zwraca się rocznie o pomoc ok. 1200 osób - przy czym ok. 20% - to ludzie w wieku kilkunastu lat. Najczę¶ciej s± to osoby spoza Krakowa (chodzi o te 20%). Werbuj±cy często obserwuj± osoby maj±ce jakie¶ kłopoty (np. trudno¶ci w nauce, trudno¶ci w aklimatyzacji w nowym miejscu, problemy wewnętrzne, kłopoty sercowe w¶ród młodych). Do werbowania dochodzi też niestety w czasie trwania pielgrzymek religijnych. Aby wykazać faktyczny stopień zagrożenia sektami - celowe byłyby badania w tym zakresie - przeprowadzane w szkołach i uczelniach. Faktem jest, że sekty rozszerzaj± się coraz bardziej.

D y s k u s j a :

Prof. dr hab. Andrzej Bałanda, Rektor PWSZ w Nowym S±czu, zwrócił się do Prelegentów z pro¶b± o udostępnienie informacji elektronicznych w omawianych sprawach, celem możliwo¶ci dalszego ich nagło¶nienia w uczelniach.
Przewodnicz±cy KR podkre¶lił, że ¶rodowisko cierpi na głód informacji nt. tak ważnych problemów. Nie chodzi tylko o przekaz elektroniczny, ale także szersz± zdecy-dowan± akcję, któr± należy rozpocz±ć.
P. Komendant Skowroński zadeklarował przygotowanie oczekiwanych informacji i przekazanie ich drog± elektroniczn±.
Bp prof. dr hab. Tadeusz Pieronek, Rektor PAT, podkre¶lił wielki ciężar gatunkowy omawianych zagadnień i zaznaczył, że jest to przede wszystkim problem samych studentów. Należy zacz±ć od dobrej informacji ¶rodowiska - zwłaszcza pocz±tkuj±cych studentów.
Bp. Rektor Tadeusz Pieronek zaznaczył, że studenci musz± być ¶wiadomi, iż zakazy i nakazy nic nie pomog± i oni sami musz± podejmować wła¶ciwe działania.
Przewodnicz±cy KR podkre¶lił, że omawiane problemy s± niezwykle ważne i wymagaj± odpowiedzialnej postawy i działań prewencyjnych zarówno ze strony młodzieży, jak i całej społeczno¶ci - w tym pp. Rektorów i akademickiej kadry nauczaj±cej.
Przyczyny rozwoju poszczególnych patologii s± zróżnicowane i nie ma reguły, jakich najczę¶ciej dotycz± ¶rodowisk. Narkomania np. pojawia się zarówno w¶ród osób dobrze sytuaowanych, jak i ubogich. Szybciej postępuje tam, gdzie istnieje rozpad rodziny. Jest także zwi±zana z pewn± mod±. Ważne jest zatem pozyskanie u¶ci¶lonych informacji i konkretnej wiedzy nt. przyczyn tych zjawisk. Problem polega na u¶wiadomieniu i podjęciu konkretnych działań. Celowym wydaje się rozważenie, aby spotkania informacyjne nt. omawianych spraw odbyły się we wszystkich uczelniach - na poszczególnych wydziałach - z udziałem kadry nauczaj±cej.
W szczególno¶ci ważne byłyby wykłady dla asystentów i opiekunów grup studenckich - maj±cych na co dzień bezpo¶redni kontakt ze studentami. Należy zatem zorganizować grupę wykładowców. Aktualnie funkcjonuje jedna poradnia kryzysowa. Informacja o działaniu tej poradni winna dotrzeć do wszystkich uczelni, w tym dziekanów, dyrektorów instytutów.
Przewodnicz±cy KR zawnioskował, aby na pocz±tku roku akademickiego zorganizo-wano cykl wykładów informacyjnych ze studentami pierwszego roku nt. zagrożeń czyha-j±cych na młodzież.
Nawi±zuj±c do pozytywnych wyników działalno¶ci grup anonimowych alkoholików, Przewodnicz±cy KR zaproponował - analogicznie - rozważenie możliwo¶ci utworzenia grup anonimowych narkomanów i zaapelował o wł±czenie się przede wszystkim władz Miasta w realizację takiego zamierzenia.
Przewodnicz±cy KR zaproponował, aby dzisiejsze informacje Osób referuj±cych znalazły się w programach kształcenia nauczycieli, apeluj±c do p. Rektora Michała ¶liwy o pomoc i koordynowanie powyższej sprawy.
Należy także rozważyć apel do władz Rzeczypospolitej, aby leczenie narkomanów nie było spraw± organizacji, ale traktowano je jako obowi±zek państwa (analogicznie, jak w przypadku innych chorób np.: gruĽlicy, cukrzycy - w pełni finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia).
P. Łukasz Kołodziejczyk, Przewodnicz±cy PSSUK, przedstawił omawiane problemy z punktu widzenia studentów, m.in. zaznaczaj±c, że s± one w ¶rodowisku studenckim dostrzegane, ale - z różnych względów - niejednokrotnie pomijane (np. Ľle pojmowana przy-jaĽń). Samorz±dy Studenckie - o ile docieraj± do nich informacje o nałogach konkretnych osób, kieruj± je do odpowiednich O¶rodków.
Gdyby była możliwo¶ć uzyskania ulotek, materiałów informacyjnych dot. omawianych problemów - samorz±dy studenckie poszczególnych uczelni chętnie je rozpropaguj±. W sprawy narkomanii i alkoholizmu, czynnie wł±cza się policja.
Na najbliższym spotkaniu studentów w Politechnice Krakowskiej (podobne odbyło się wcze¶niej w AGH), Przewodnicz±cy PSSUK poruszy wszystkie omawiane dzisiaj problemy. Na spotkanie PSSUK studenci pragn± zaprosić przedstawicieli Policji i p. prof. Janusza Pacha.
Prof. dr hab. St. Hodorowicz, Rektor PPWSZ w Nowym Targu skierował zapytanie, jak tego typu problemy wygl±daj± na zachodzie, zwłaszcza tam, gdzie miękkie narkotyki s± akceptowane. Czy istnieje także skala porównawcza, jak omawiane problemy s± uzależnione od stopnia bezrobocia i sytuacji gospodarczej. W przekonaniu P. Rektora Hodorowicza, na zjawiska patologii duży wpływ wywiera wła¶nie ogólna sytuacja, w jakiej ludzie egzystuj±. Uznanie np. Nowej Huty, jako "centrum zła" wi±że się z bezpo¶redni± sytuacj± społeczn± tej czę¶ci Miasta.
P. Prof. J. Pach - w imieniu Kliniki Toksykologicznej CM - zadeklarował, że chętnie przyjmie zaproszenie na spotkania po¶więcone zjawiskom patologii w¶ród młodzieży, przy czym zostanie przygotowane opracowanie w szerszym zakresie. Spotkania z młodzież± musz± się odbywać na zasadach profesjonalizmu a nie pouczania.
Również, gdyby było takie zapotrzebowanie - p. Profesor wyznaczy w Klinice Toksy-kologicznej dwukrotne dyżury w tygodniu - celem możliwo¶ci przeprowadzania przez studentów samodiagnozy (na podstawie testów).
W szkołach amerykańskich ok. 70 - 80 % młodzieży bierze psychostymulanty. Jednak - już w rok po podjęciu pracy - przyjmuje je tylko jeden %. W Polsce ten procent jest mniejszy, ale uzależnienia trwaj± b. długo.
Dziękuj±c za powyższe konkretne propozycje, Przewodnicz±cy KR zwrócił się o zaproponowanie miejsca spotkania organizacyjnego, celem możliwo¶ci ustalenia zasad kiero-wania do Kliniki Toksykologicznej zagrożonej młodzieży.
P. Rektor Hodorowicz zaznaczył, że należy tu uwzględniać nie tylko stricte ¶rodowisko akademickie, ale także szkoły ¶rednie.
P. płk. Andrzej Skowroński o¶wiadczył, że Komenda Policji pozostaje także do dyspozycji, o ile wpłyn± zaproszenia i zapotrzebowania na wykłady i prelekcje. Uwzględniona zostanie zarówno czę¶ć edukacyjna dla kadry nauczaj±cej, opiekunów grup studenckich, jak i młodzieży. Niepokoj±cy i niezrozumiały jest fakt, że w¶ród administracji szkół ¶rednich często ukrywa się fakt istniej±cych tam: patologii, przemocy wobec uczniów, znęcania się psychicznego nad słabymi - tłumaczony chyba obaw± spadku zaufania do danej szkoły (spadek rankingu). Ukrywanie tego typu kwestii jest niedopuszczalne.
Komenda Miejska jest współorganizatorem wielu konferencji dla pedagogów - na różnym poziomie nauczania, którzy problem rozumiej±. Istnieje jednak konflikt na szczeblu dyrektora szkoły - pedagoga.
Pauperyzacja ma niewiele wspólnego z dostępno¶ci± do narkotyków. W Polsce zbyt póĽna jest ingerencja instytucji państwowych, aby uchronić przed zagrożeniami.
Prof. dr hab. Marian Bukowiec, Rektor AWF, o¶wiadczył, że pp. Rektorzy maj± wpływ na działania zapobiegaj±ce patologiom - poprzez stwarzanie materialnych i organizacyjnych warunków dla wła¶ciwego spędzania czasu wolnego studentów. Ważna jest oferta dot. sportowego, turystycznego, rekreacyjnego czy kulturalnego sposobu wykorzystania wolnych chwil młodzieży. Odpowiednia baza sportowo-rekreacyjna, to b. ważny element zapobie-gaj±cy patologiom.
W uzupełnieniu powyższej wypowiedzi, prof. dr hab. inż.. Ryszard Tadeusiewicz, Rektor AGH zaznaczył, że organizację czasu wolnego studentów należy poszerzyć o ich zaangażowanie w kołach naukowych i aktywno¶ć intelektualn±. Generalnie wiec chodzi o działalno¶ć: naukow±, kulturaln± i sportow± młodzieży studiuj±cej. Oferta przedstawiana studentom ma być atrakcyjna, bez pozostawiania ich samym sobie - jako "łatwego łupu np. dla naganiacza sekty, czy dealera narkotykowego".
Prof. dr hab. Zbigniew ¶lipek, Rektor AR, przypomniał, że kilka lat temu samorz±d studentów AR zorganizował konferencję zwi±zan± z patologiami. Podstawowy wniosek wysnuty po tej konferencji dotyczył stwierdzenia braku informacji, przy wielkiej potrzebie ich posiadania. Studenci także podkre¶lali, że należy rozmawiać z młodzież± na pierwszym roku studiów, gdyż to ona jest najpodatniejsza na różne zagrożenia.
Wnioskiem studentów było także zasugerowanie podejmowania przez władze uczelni radykalnych ¶rodków wobec studentów uzależnionych, gdyż stanowi± oni zły przykład dla reszty (np. mieszkaj±c w DS).
P. Rektor ¶lipek podkre¶lił konieczno¶ć zdecydowanej postawy władz uczelnianych wobec wszelkich patologii.
Nawi±zuj±c do wypowiedzi Przewodnicz±cego KR, p. Komendant Skowroński o¶wiad-czył, że policja jest gotowa do przygotowania - wspólnie z profesorami UJ - odpowiedniego programu dla nauczycieli w zakresie dot. patologii. Policjanci mog± być także wykła-dowcami w konkretnych dziedzinach dot. omawianej problematyki.
P. Komendant zaznaczył także, że Nowa Huta nie jest szczególnym "o¶rodkiem zagrożeń". Poczucie bezpieczeństwa a kwestie zagrożenia przestępczo¶ci± - to dwie różne kwestie.
To fakt pauperyzacji rodzin zamieszkuj±cych tę Dzielnicę generuje pewne zagrożenia.
Prof. dr hab. Czesł±w Nowak, Prorektor AR podkre¶lił, że patologie generuj± nie pocho-dzenie (np. rolnicze), nie pauperyzacja, ale zachwiany tradycyjny model rodziny, nuda i brak wzorców prawdziwych warto¶ci.
Przewodnicz±cy PSSUK zadeklarował udostępnienie stron internetowych Samorz±dów dla zamieszczenia informacji nt. zagrożeń - w tym "diagnozy", zaproponowanej przez p. prof. J. Pacha.
Przewodnicz±cy KR zaapelował do p. Prof. Pacha i p Komendanta Skowrońskiego o informacje nt. narkomanii i alkoholizmu, na no¶nikach elektronicznych - dla poszcze-gólnych pp. Rektorów. Biuro Kolegium Rektorów przekaże Panom Prelegentom adresy elektroniczne - po ich zebraniu z poszczególnych uczelni.
Celowym byłoby pojawienie się bliższych informacji nt. funkcjonowania Poradni Kryzysowej i upublicznienie ich w ¶rodowisku.
Cenn± inicjatyw± jest propozycja p. Prof. J. Pacha dot. ustalenia np. 2 razy w tygodniu dyżurów w Klinice Toksykologicznej, dla uzależnionych studentów.
Perspektywicznie, należy rozważyć sprawę objęcia leczenia narkomanów - ze ¶rodków Narodowego Funduszu Zdrowia.

Podsumowuj±c dyskusję, Przewodnicz±cy KR zaproponował projekty uchwał nt. omawianych spraw, wnioskuj±c o ich przyjęcie. Kolegium Rektorów zaakceptowało je jednomy¶lnie :

Uchwała Nr 1
Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa

Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa zwracaj±c uwagę na niebezpieczeństwa zwi±zane z zagrożeniami patologicznymi a w szczególno¶ci narkomanię postuluje:

wprowadzenie wykładów dotycz±cych zjawisk patologicznych a szczególnie narkomanii, jako obowi±zkowych - przede wszystkim dla studentów pierwszego roku studiów - na pocz±tku roku akademickiego, -
uwzględnienie osobnych tego typu wykładów dla opiekunów grup studenckich, -
wprowadzenie powyższej problematyki do programu kształcenia nauczycieli, -
rozbudzanie działalno¶ci i aktywno¶ci: kulturalnej, naukowej i sportowej, jako działań alternatywnych przeciw patologiom w ¶rodowisku akademickim.

Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa zwraca się w powyższej sprawie o współracę z: Collegium Medicum UJ, Komend± Miejsk± Policji, Akademi± Pedagogiczn± i Małopolskiego Kuratorium O¶wiaty w Krakowie.

Uchwała Nr 2
Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa

Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa zwraca się do prof. dr hab. Michała ¶liwy, Rektora Akademii Pedagogicznej w Krakowie, o opracowanie - we współpracy z przedstawicielami: Collegium Medicum UJ, Komendy Miejskiej Policji w Krakowie i Małopolskiego Kuratorium O¶wiaty w Krakowie - projektu zapisów dotycz±cych problematyki zapobiegania patologiom w ¶rodowisku akademickim - do programów kształcenia nauczycieli.

P. prof. Janusz Pach zaapelował do Pani Wiceprezydent o uwzględnienie ¶rodków finansowych dla uczelni - na poszerzenie profilaktyki zwalczania nałogów.
Pani Wiceprezydent poinformowała, że większo¶ć ¶rodków jest wydawana na organizację czasu wolnego dzieci i młodzieży oraz doposażenie bazy sportowej.

Ad 2. Sprawy bież±ce, wolne wnioski

2.1 Prof. dr hab. Ryszard Borowiecki, Rektor AE, poinformował, że Akademia Ekonomiczna będzie inaugurowała 80. rok swojej działalno¶ci. Centralna inauguracja odbędzie się w dniu 4 paĽdziernika br. Zapraszaj±c wszystkich Panów Rektorów na tę uroczysto¶ć, p. Rektor Borowiecki zwrócił się z pro¶b± o bezkolizyjne zaplanowanie inauguracji roku akademickiego w innych uczelniach tak, aby termin 4. paĽdziernika Panowie Rektorzy zarezerwowali dla Akademii Ekonomicznej. Patronat honorowy obj±ł Prezydent Rzeczypospolitej.

2.2 P. Rektor M. Bukowiec skierował zapytanie dot. pisma Marszałka Województwa nt. prywatyzacji akademickiej Przychodni zdrowia przy ul. Armii Krajowej. Pan Rektor zapytał, czy uczelnie maj± dawać jak±¶ ulgę firmom prywatnym przejmuj±cym O¶rodek i leczenie studentów.
W odpowiedzi - p. Rektor Tadeusiewicz poinformował, że aktualnie podejmowana jest próba czę¶ciowego przejęcia obiektu przy ul. Armii Krajowej, za¶ czę¶ć będzie funkcjonowała na warunkach dotychczasowych. Na kolejne spotkanie przybędzie Dyrektor Administracyjny AGH, w gestii którego pozostaję omawiana sprawa - i konkretnie odniesie się do postawionego pro-blemu. Może być także rozesłana informacja pisemna.
Przewodnicz±cy KR zaznaczył, że problem ten dotyczy także Uniwersytetu (budynek na ul. Bydgoskiej). Obowi±zuj± prawa rynku i trudno, aby uwzględniano dotychczasowe zasady. Nie można dawać takiej samej promessy, jak± uczelnie ¶wiadczyły dotychczas.

2.3 Przewodnicz±cy PSSUK zwrócił się do pp. Rektorów z pro¶b± o objęcie patronatem tegorocznych Juvenaliów. "Udało się zjednoczyć cały Kraków". W tym roku Kraków przewodniczy Juvenaliom w całej Polsce, za¶ PSSUK koordynuje wszystkie zwi±zane z tym działania. Juvenalia w Krakowie odbęd± się w dniach 13 - 16 maja br.
Na apel Przewodnicz±cego KR - pp. Rektorzy wyrazili zgodę na zbiorowy patronat uczelni nad Juvenaliami 2004.

2.4 W nawi±zaniu do projektu Ustawy - Przewodnicz±cy KR poinformował, że ok. 90% aktów wykonawczych MENiS przekazało do Kancelarii Prezydenta, celem akceptacji i przekazania do zatwierdzenia przez Parlament .
Przewodnicz±cy KR jeszcze raz podziękował Prelegentom za przygotowanie materiałów i zapoznanie uczestników Kolegium z problematyk± patologii w ¶rodowisku akademickim.

2.5 Następne posiedzenie Kolegium Rektorów - na zaproszenie prof. dr hab. Andrzeja Goneta, Rektora PWSZ w Kro¶nie, odbędzie się w dniach 28 i 29 maja br. w Iwoniczu. Pocz±tek - godz. 15.00. Szczegóły zostan± podane w opracowanej i rozesłanej ankiecie. Wszyscy uczestnicy pokrywaj± koszty noclegów w hotelu.
Tematyka: Kształcenie w językach obcych w uczelniach krakowskich. Temat zreferuj±: prof. dr hab. Jerzy Stachura, Dziekan Wydziału Lekarskiego UJ i prof. dr hab. Zdzisław Mach, Kierownik Katedry Europeistyki, z Instytutu Studiów Regionalnych Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ.

2.6 P. Rektor Marian Bukowiec przypomniał o ustaleniach z posiedzenia KR w Akademii Pedagogicznej, dotycz±cych zadeklarowania udziału pp. Rektorów w zakończeniu akademickiego sezonu sportowego. Zakończenie takie zorganizuj± AWF i władze AZS-u. Termin zostanie podany w okresie póĽniejszym.

Protokołowała:
Mgr inż. Lucyna Ku¶nierczyk

Przewodnicz±cy
Kolegium Rektorów Wyższych Krakowa
Prof. dr hab. Franciszek ZIEJKA